- Voorverwarm de oven op 160°C (boven- en onderwarmte – geen ventilatie!). Zet een diepe bakplaat of braadpan in de oven en vul deze met heet water tot een hoogte van ca. 1 cm (bain-marie).
- Bak het spek: Verwarm een kleine pan zonder olie (spek geeft eigen vet). Bak de lardons 3–4 minuten tot goudbruin en knapperig. Voeg de ui en knoflook toe, bak 5–6 minuten tot zacht, maar niet gekleurd.
- Voeg room en kruiden toe: Giet de room erbij, voeg tijm, peper, nootmuskaat en een miniem snufje zout toe (spek is zoutig!). Laat 2–3 minuten zachtjes sudderen. Haal de knoflook eruit.
- Vul de cocottes: Verdeel het spek-ui-mengsel gelijkmatig over 4 kleine ovenschoteltjes (cocottes van 12–15 cm doorsnede). Bestrooi elk met een beetje geraspte kaas.
- Breek de eieren: Breek voorzichtig 1 ei per schoteltje in het midden – probeer het eiwijs niet te beschadigen.
- Bestrooi licht met peper en eventueel wat extra kaas.
- Plaats de schoteltjes in de waterbak in de oven. Bak 12–18 minuten, afhankelijk van gewenste hartigheid: 12 minuten voor een vloeibare dooier, 16–18 voor zachte stelling.
- Garneer met verse kruiden en serveer onmiddellijk – met stokbrood of een bladje frisse sla.
Serveren en bewaren
Eieren cocotte zijn uitsluitend vers en direct uit de oven te serveren. De magie zit in de combinatie van warme, romige basis en de zachte, bijna vloeibare dooier. Bewaren of opnieuw opwarmen is niet aan te raden – het ei gart verder en verliest zijn delicate textuur.
Tips
- Gebruik altijd ovenschoteltjes van keramiek of porselein – glas of metaal leidt tot ongelijkmatige garing.
- Zorg dat de waterbak echt heet is – dit zorgt voor zachte, gelijkmatige stoomgaring.
- Kies voor vers spek in blokjes in plaats van kant-en-klare lardons met conserveermiddelen – het maakt een énorm verschil in smaak.
- Laat de eieren kamerwarm worden – koude eieren garen ongelijkmatig.
- Controleer de garing met een lepel: als het eiwit wit en vast is, maar de dooier nog trilt, is het perfect.
Variaties
- Met spinazie: Voeg een handje versgare spinazie toe aan de spek-ui mix.
- Met paddenstoelen: Bak 100 g champignons of eekhoorntjesbrood mee voor extra umami.
- Vegetarisch: Vervang spek door gekonfijte uien of gerookte paprikastrips.
- Met truffel: Druppel na het bakken truffelolie over de eieren.
- Zuid-Frans: Voeg een paar kappertjes en olijven toe voor een mediterrane toets.
Extra tips voor authenticiteit à la Mariotte
- Laurent gebruikt vaak een beetje crème fraîche in plaats van alleen room voor meer rijkdom.
- Hij serveert het gerecht vaak met een simpel stukje gebrand stokbrood om de dooier op te deppen.
- Volgens hem: “De eenvoud is de hoogste vorm van verfijning” – dus overdrijf niet met ingrediënten.
- Gebruik landeieren indien mogelijk: die hebben een rijkere dooier en steviger eiwit.
Conclusie
De rustieke eieren cocotte van Laurent Mariotte is meer dan een recept – het is een ode aan de Franse keukenfilosofie: respect voor het seizoen, het ingrediënt en de eenvoud. In amper 20 minuten creëer je een gerecht dat zowel bescheiden als verfijnd is, troostend en elegant tegelijk. Het is ideaal voor momenten waarop je weinig tijd hebt, maar toch iets bijzonders wilt serveren. Want soms is het juist de simpelste dingen die het meeste blijven hangen.
Veelgestelde vragen
Kan ik dit zonder oven maken?
Niet echt. De zachte stoomgaring in de oven is essentieel. Een waterbad op het fornuis werkt te onvoorspelbaar en kan het ei te hard maken.
Mag ik andere soorten kaas gebruiken?
Ja! Gruyère, comté, emmental of zelfs feta werken, maar kies voor een kaas die smelt en niet te zout is.
Hoe voorkom ik dat het eiwit uiteenspat?
Breek het ei zo dicht mogelijk bij de vulling, of gebruik een lepel om het zachtjes in de schotel te glijden.
Is dit geschikt voor kinderen?
Zeker! Laat de peper weg en bak het ei iets langer door tot de dooier vast is.
Waarom een bain-marie?
Water beperkt de maximale temperatuur tot 100°C, waardoor het ei zacht en gelijkmatig gart zonder te verharden – de sleutel tot perfecte cocotte.
