- Kook de aardappelen: Schil en snijd de aardappelen in stukken. Kook 15–20 minuten in licht gezouten water tot ze zacht zijn. Giet af en laat even uitlekken.
- Maak de puree: Stamp of pureer de aardappelen met boter, warme melk, zout, nootmuskaat en 50 g geraspte kaas tot een luchtige, romige puree. Zet apart.
- Bak het gehakt: Verwarm olie in een pan. Bak de ui en wortel 4–5 minuten tot zacht. Voeg knoflook en gehakt toe, bak tot het gehakt gekleurd is.
- Voeg smaak toe: Roer tomatenpuree, tijm, laurierblad, zout en peper door het gehakt. Giet de bouillon erbij en laat 10–15 minuten sudderen tot de saus licht ingekookt is. Verwijder het laurierblad.
- Assembleer: Verdeel het gehaktmengsel over een ovenschaal (20–24 cm). Bedek gelijkmatig met de aardappelpuree. Gebruik een vork om een decoratief patroon te maken – dit zorgt voor extra krokante randjes.
- Bestrooi met de extra geraspte kaas (en eventueel paneermeel).
- Bak in een voorverwarmde oven op 200°C (boven- en onderwarmte) gedurende 20–25 minuten, tot de bovenkant goudbruin en bubbelt.
- Laat 5–10 minuten rusten voor je serveert – dan zet de vulling beter.
Serveren en bewaren
Serveer warm, direct uit de oven. Perfect met een frisse groene salade, erwten of gestoomde groenten.
Restjes blijven tot 3 dagen goed in de koelkast in een luchtdichte bak. Verwarm in de oven (180°C, 15–20 min) voor de beste textuur. Je kunt de gratin ook invriezen (max. 2 maanden); ontdooi in de koelkast en verwarm dan in de oven.
Tips
- Gebruik meelrijke aardappelen zoals Bintje – die geven de luchtigste puree.
- Voor een ruike saus: voeg een scheutje Worcestersaus of sojasaus toe aan het gehakt tijdens het stoven.
- Laat de puree niet te nat worden – te veel melk maakt de gratin zompig.
- Gebruik een platte, brede ovenschaal – zo krijg je meer oppervlak voor de goudbruine korst.
- Test de puree op smaak: een snufje mosterd of een eetlepel crème fraîche verrijkt de diepgang.
Variaties
- Lancashire Hotpot-stijl: Voeg een laag uien boven op de puree voor een traditionele Engelse twist.
- Mediterraans: Meng olijven, getrocken tomaatjes en feta door het gehakt.
- Pittig: Voeg een theelepel paprikapoeder of een snufje cayennepeper toe aan het gehakt.
- Met spek: Roer 80 g gebakken, gekruimeld spek door het gehakt voor extra smaak.
- Vegetarisch: Vervang gehakt door een mix van linzen, gepureerde champignons en walnoten.
Extra tips voor perfecte gratin
- Voor een extra knapperige korst: bestrijk de puree vlak voor het bakken met een losgeklopt ei.
- Gebruik geraspte oude kaas – die smelt beter en kleurt goudbruin.
- Laat de gratin rusten na het bakken – dan houdt hij beter zijn vorm bij het aansnijden.
- Voor een feestelijke uitstraling: garneer met fijngesneden bieslook of peterselie na het uit de oven halen.
Conclusie
Deze gratin van aardappelpuree en gehakt is het ultieme comfort food: eenvoudig, voedzaam en diep verzadigend. Het vereist geen exotische ingrediënten, maar wel liefde en een beetje tijd – en beloont je met een maaltijd die zowel kinderen als volwassenen gelukkig maakt. Of je nu restjes wilt gebruiken of gewoon zin hebt in iets hartigs dat de ziel verwarmt: dit gerecht doet precies wat eten hoort te doen – troosten, verbinden en smaken.
Veelgestelde vragen
Kan ik restjes puree gebruiken?
Absoluut! Dit recept is ideaal om overgebleven aardappelpuree op te gebruiken. Verwarm de puree licht op en gebruik direct.
Moet ik de puree zelf maken?
Niet per se – maar zelfgemaakte puree geeft de beste textuur en smaak. Vermijd kant-en-klare puree uit zakjes (die zijn vaak te nat).
Waarom is mijn gratin zompig?
Ofwel was de puree te nat, ofwel was het gehaktmengsel niet goed ingekookt. Laat de saus goed inkoken voordat je assembleert.
Is dit geschikt voor kinderen?
Zeker! Laat de kruiden en peper wat terughouden. Veel kinderen houden van de zachte puree en het vlees.
Kan ik dit van tevoren klaarmaken?
Ja! Assembleer de gratin tot het gratineren en bewaar maximaal 24 uur in de koelkast. Bak dan zoals beschreven – voeg eventueel 5 minuten extra baktijd toe.
